آب مقطر و کاربرد های آن 

احتمالا تاکنون بارها نام آب مقطر را شنیده‌اید اما به صورت کامل با آن آشنایی ندارید. ممکن است بپرسید آب مقطر چیست و چه کاربردی دارد؟ تفاوت آن با آب معمولی چیست؟ کاربرد آن در مصارف آزمایشگاهی و پزشکی چیست؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی نکات مهم و‌ کاربردی درباره آب مقطر بپردازیم، بنابراین تا آخر مطلب با ما همراه باشید.

آب مقطر چیست؟

آب مقطر با فرمول شیمیایی H2O یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین حلال‌هایی است که در صنعت‌های پزشکی، آزمایشگاهی و همچنین مراکز داروسازی استفاده می‌شود. آب معمولی شهری دارای املاح و نمک‌های محلول است که با عبور از محیط‌های مختلف، به خصوص محیط‌های دارای آهک، کمی از کربنات‌ها را در خود حل می کند. این کربنات‌ها همراه یون‌هایی مثل کلسیم و منیزیم می‌کند. این فرایند باعث زیاد شدن سختی موقت آب می‌شود که با جوشاندن از بین می‌رود. البته لازم به ذکر است که وجود یون‌های فلزی از جمله یون‌های منیزیم و کلسیم باعث ایجاد سختی دائمی در آب می‌شوند. به همین علت برای مصارف پزشکی و بیشتر واحدهای صنعتی و آزمایشگاهی از آب مقطر استفاده می‌شود.

برای خرید آب مقطر به چه نکاتی باید دقت کرد؟

همان‌طور که گفته شد از آب دیونیزه و آب مقطر در مصارف مختلف صنعتی و‌ غیرصنعتی استفاده می‌شود. این آب برخلاف آب شرب شهری دارای عناصر تأثیرگذار است و نرمال‌ترین pH، یعنی pH 7 را دارد. از آب مقطر می‌توان برای سیستم خنک‌کننده خودروها، مصارف آزمایشگاهی، مصارف پزشکی، تولید لوازم آرایشی و بهداشتی و ... استفاده کرد. اگر‌ قصد خرید آب مقطر‌ را دارید ابتدا باید نوع مصرف آن را مشخص کنید. زیرا آب مقطر و آب دیونیزه ناخالصی‌های متفاوتی دارند و کاربرد آن‌ها در مصارف مختلف به ویژه مصارف آزمایشگاهی متفاوت است. بنابراین در هنگام خرید آب مقطر حتما به میزان ناخالصی و عناصر موجود در آن دقت کنید.

چه عواملی بر روی قیمت آب مقطر تاثیرگذار است؟

همان‌طور که گفته شد آب مقطر در مصارف صنعتی، آزمایشگاهی، صنایع آرایشی و بهداشتی، گازرسانی، خودروسازی و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول اغلب در بسته‌بندی‌های 5 و 20 لیتری برای شما عزیزان در بازار وجود دارد. البته در برخی از مراکز به صورت سفارشی نیز بسته‌بندی می‌کنند. قیمت آب مقطر 5 لیتری به نسبت دیگر دیگر اندازه‌های محصول بسیار اقتصادی و مقرون به صرفه است. همچنین قیمت آب مقطر در اندازه 20 لیتری نیز با قیمت مناسبی در بازار وجود دارد. به طور کلی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در بیشتر شدن قیمت آب مقطر، افزایش لیتر بسته‌بندی  آن است.

راهنمای خرید آب مقطر

آب مقطر در روش‌های مختلفی در مراکز و کارخانه‌های تولیدی، برای فروش تولید و عرضه می‌شوند. هر تولیدکننده‌ای با درجه خاصی به تولید آب مقطر می‌پردازد. در ادامه مطلب با مراکزی که در آن‌ها آب مقطر به فروش می‌رسد آشنا می‌شوید:

• خرید آب مقطر داروخانه

• خرید آب مقطر از طریق نمایندگی‌های فروش

• خرید آب مقطر از  طریق مراکز خرید

• خرید آب مقطر از طریق فروشگاه‌های بین شهری

معرفی انواع آب مقطر که در داروخانه وجود هستند

• آب مقطر دیونیزه ۴ و ۵ لیتری

• آب مقطر مخصوص برای شستشوی لنز

• آب مقطربرای مصارف آزمایشگاهی

• آب مقطر تزریقی

• آب مقطر استریل ۳ لیتری

روش تولید آب مقطر

برای تولید آب مقطر ابتدا به یک‌‌ دستگاه تقطیر نیاز است تا این کار با کمک عملیات تقطیر انجام دهید. پس از تهیه دستگاه تقطیر، آب را درون مخزن‌های دستگاه ریخته تا در دمای 100 درجه به جوش آمده و بخار شود. بخار آب از طریق لوله‌های دستگاه تقطیر وارد مخزن‌های دیگری می‌شود. در این مخزن‌ها بخار آب سرد شده و به مایع تبدیل شده و به این ترتیب آب مقطر تولید می‌شود. این روش به عنوان یکی از ساده‌ترین روش‌های تولید آب مقطر به شمار می‌رود.

ویژگی‌های آب مقطر

از ویژگی‌های اصلی آب مقطر می‌توان موارد زیر را نام برد:

• دارای ظاهری شفاف و زلال

• عدم وجود خاصیت خوردنگی

• رسانایی بسیار کم

• دارای pH خنثی (pH7)

• دمای جوش کمتر از 100 درجه سانتی‌گراد

• عدم وجود ناخالصی

همچنین آب مقطر از خطر ابتلا به بیماری‌هایی که به علت وجود باکتری‌های موجود در آب معمولی می‌شود جلوگیری می‌کند. با نوشیدن آب مقطر می‌توان از مبتلا شدن به این نوع بیماری‌ها پیشگیری کرد. البته اگر فردی به مدت طولانی آب مقطر‌ بنوشد، دچار  مشکلی به نام اسیدوز خواهد شد. اسیدوز به وضعیتی گفته می‌شود که pH خون، به علت مصرف زیاد آب مقطر،  تغییر می‌کند و دچار کاهش مواد معدنی نظیر سدیم و پتاسیم می‌شود.

آب مقطر به دلیل نداشتن مواد شیمیایی در خود برای محیط زیست ضرری ندارد. البته لازم به ذکر است که در روند تولید آن مواد شیمیایی مضری استخراج می‌شود که انباشته شدن آن‌ها به مرور زمان باعث ایجاد آلودگی در محیط زیست خواهد شد

آب مقطر در مصارف آزمایشگاهی چه کاربردی دارد؟

در آزمایشگاه با کمک وسیله‌ای به نام پی ست از آب مقطر استفاده می‌کنند. آب مقطر در آزمایشگاه به عنوان ماده اولیه و حلال کاربرد دارد. همان‌طور که گفته شد pH آب مقطر خنثی است و خاصیت رسانایی بسیار کمی دارد. به علت عدم وجود املاح و مواد محلول در آب مقطر، خاصیت خورندگی ندارد. توجه داشته باشید که نوشیدن آب مقطر به مدت طولانی، به علت از دست دادن یون‌های آب، توصیه نمی‌شود.

بررسی تفاوت آب دیونیزه و آب مقطر

در طی انجام فرایند تقطیر تمام ناخالص‌‌های آب به ویژه یون‌های موجود در آب از آن جدا می‌شود. وجود این یون‌ها در آب معمولی باعث بروز مشکلاتی مانند تغییر در نتیجه ترکیبات و فرآیندهای شیمیایی و همچنین نتایج آزمایشگاهی می‌شود.  به همین خاطر آب معمولی را از داخل فیلترهای نانو، که دارای منافذی به اندازه مولکول آب هست، عبور می‌دهند. به این ترتیب تمام ناخالصی‌ها و یون‌های موجود در آب از آن جداسازی می‌شود. آب دیونیزه علاوه بر اینکه از آب مقطر خالص‌تر است بلکه از لحاظ یونی نیز کاملا خنثی است.

سخن آخر

در این مطلب با آب مقطر و کاربرد آن آشنا شدید. توجه داشته باشید که شرایط نگهداری از آب مقطر با آب معمولی هیچ تفاوتی ندارد، اما بهتر است در مقابل نور مستقیم خورشید قرار نگیرد. این ماده با بهترین کیفیت در انواع بسته‌بندی‌های آزمایشگاهی و صنعتی در بازار موجود است. برای خرید آنلاین آب مقطر و سایر تجهیزات پزشکی می‌توانید به وبگاه طب پایتخت مراجعه کنید.